Tomasz Z. Majkowski, W cieniu białego drzewa. Powieść fantasy w XXI wieku, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2013.
Książka Tomasza Z. Majkowskiego jest propozycją, której naukowa doniosłość w aktualnym literaturoznawstwie i kulturoznawstwie polskim nie może budzić wątpliwości. To ambitna i nadzwyczaj udana próba monograficznego ujęcia dziejów całościowo widzianego gatunku literackiego fantasy. Ujęcia właściwie kompletnego, gdy chodzi oopis wewnętrznych semiotycznych mechanizmów i zasad gatunkowych, a także o rozpoznanie jego znaczących odmian oraz tendencji ewolucyjnych, a zadowalająco wyczerpującego, jeśliby wziąć pod uwagę uwzględnienie faktycznego materiału literackiego stanowiącego jego artystyczne przejawy.
Niewiele znajdziemy w całym światowym literaturoznawstwie ostatniego półwiecza pozycji, które z podobną materiałowo-interpretacyjną skrzętnością i zarazem teoretyczną konsekwencją ujmowałyby jakikolwiek gatunek literacki. Praca ma więc zarówno wybitną wartość teoretyczną w dziedzinie genologii literackiej oraz poetyki historycznej gatunku, jak i historycznoliteracką, stanowiąc gruntowny i wiarygodny opis obszernego i bardzo w drugiej połowie ubiegłego wieku ekspansywnego obszaru literatury współczesnej; obszaru nie dość, że słabo dotąd naukowo rozpoznanego, to jeszcze nazbyt często przez akademicką historiografię bagatelizowanego lub marginalizowanego jako domena „niższej" kultury masowej, choć przecież górującego na rynkach i w czytelnictwie nad aktualną „literaturą wysokiej rangi".
Książka nie jest wszakże materiałową ilustracją atrakcyjnej teorii. To rzetelne studium historyczne gatunku fantasy. Jej autor zna rozległe literackie konteksty, w których najważniejsze dla pojmowania fantasy są oczywiście wszelkie odmiany nie tylko „literatury fantastycznej", lecz także szerzej rozumianej literatury, gdzie fantastyka odgrywa ważną rolę, jak np. epos antyczny, średniowieczny romans rycerski, romantyczne powieści grozy itp. – zatem jego kompleksowa analiza nowoczesnej fantasy staje się pośrednio doskonałą rozprawą na temat literatury fantastycznej i fantastyki literackiej. Z tego powodu może konkurować z takim na przykład fundamentalnym dziełem literaturoznawczym jak Introduction à la littérature fantastique (1970) Tzvetana Todorova. Słowem, literaturoznawstwo polskie może mieć z niej liczne pożytki.
z recenzji prof. dr. hab. Stanisława Balbusa