W 2001 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego, w r. 2010 tytuł profesora, a w 2019 profesora zwyczajnego. Jej zainteresowania koncentrują się wokół relacji między antropologią kultury i literaturą, innymi - na prozie problematyzującej doświadczenie empatii, a także na obecności tej kategorii w dzisiejszym dyskursie kulturowym, literaturoznawczym i w samej literaturze. Skupia się na relacjach między praktyką artystyczną a dyskursem kulturowym, między konstruowaniem podmiotu a relacjami międzyludzkimi, i tym co pozaludzkie. Stąd zainteresowanie w jej pracach sferą zmysłów, afektów, emocji i zagadnieniami związanymi z kategorią cielesności (pojmowanej jako kategoria antropologiczno-kulturowa, filozoficzna i estetyczna) – obecnej w literaturze XX i XXI wieku. Ponadto w obszarze jej badań mieszczą się problemy współczesnych teorii fikcji w perspektywie przemian w dyskursie literaturoznawczym,
W latach 2012 - 2016 prodziekan Wydziału Polonistyki UJ ds. ogólnych, a w latach 2016 2020 prodziekan WP UJ ds. naukowych. Przez kilka kadencji członkini prezydium Komitetu Nauk o Literaturze PAN, obecnie w kadencji 2020–2023 przewodnicząca tegoż Komitetu. Od roku ak. 1922/23 - Kierowniczka Katedry Antropologii Literatury i Badań Kulturowych WP UJ, a od 2011 r. - redaktorka naczelna „Ruchu Literackiego .
Główne kierunki zainteresowań naukowych:
badanie literatury w perspektywie antropologii kulturowej, empatia jako antropologiczna kategoria literatury, teorie genderowe, somatopoetyka, kategoria narracji, współczesne teorie fikcji literackiej, literatura XX i XXI w. antroplogia zmysłow i afektów w literaturze współczesnej, kulturowa teoria literatury
Książki:
Fikcja jako możliwość. Z przemian prozy XX wieku. Kraków TAiWPN, „Universitas” 1991, ss. 182. Wydanie II rozszerzone, Kraków, TAiWPN Universitas”,1998, ss. 212.
Między teoriami a fikcją literacką. Kraków, TAiWPN, „Universitas”, 2001, ss. 432.
Empatia. O literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku. Kraków, TAiWPN, „Universitas”, 2008 ss.317.
Somatopoetyka – afekty – wyobrażenia, Kraków, WUJ , 2019, ss. 296
Wybór publikacji:
Widnokręgi literatury - wielogłosy krytyki. Prace ofiarowane Profesor Teresie Walas, WUJ, Kraków 2015 red. nauk. wraz z T. Kunzem i R. Nyczem, M. Popiel. WUJ, Kraków 2015;
Kultura afektu-afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. nauk. wraz z R. Nyczem, A. Daukszą, wyd. IBL Warszawa2015;
Kulturowa historia literatury, red. nauk. wraz z W. Boleckim, wyd. IBL, Warszawa 2015;
W kulturze dotyku? Dotyk i jego reprezentacje w tekstach kultury, red. nauk wraz Ł., Wróblewskim i P. Badysiak; Nomos Kraków 2016;
W kulturze wstydu. Wstyd i jego reprezentacje w tekstach kultury. red. nauk wraz z , Ł.Wróblewskim, K. Mucą Kraków WUJ. 2018;
Kryzys czy przełom? pod red. MLubelskiej i A. Łebkowskiej. Universitas, Kraków 1994;
Romana Jaworskiego gry z odbiorcą (Historie maniaków). „Pamiętnik Literacki” 1981/1;
Franciszka Pika Mirandoli tropienie wolności. „Ruch Literacki” 1982;
Narrator w powieści Anieli Gruszeckiej "Przygoda w nieznanym kraju". Zeszyty Naukowe UJ, 1984/50,
"Walc", w: Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety pod red. Jerzego Kwiatkowskiego. Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1985;
Głosy o możliwości przedstawionej /Z przemian prozy XX wieku/ „Ruch Literacki” 1988 z.4-5,
"Możliwe światy" a teoria literatury. w: Po strukturalizmie. Współczesne badania teoretycznoliterackie. Studia pod red. Ryszarda Nycza.
„Wiedza o kulturze”, Wrocław 1992, ss. 153-172;
Rozmowa z pisarzem - analiza gatunku. w: Kryzys czy przełom? Studia z teorii i historii literatury( Henrykowi Markiewiczowi w darze) pod red. M. Lubelskiej i A. Łebkowskiej. Universitas, Kraków 1994;
Postmodernizm w stanie przesilenia - Wahadło Foucaulta U.Eco. „Dekada Literacka” nr 7(90);
Nowe oblicze krytyki tematycznej? Teksty Drugie 1994/4;
"Czy "płeć" może uwieść poetykę? w: Poetyka bez granic. pod red W. Boleckiego i W. Tomasika wyd. IBL Warszawa 1995;
Kobieta czytająca jak kobieta czytająca jak kobieta... Teksty Drugie 3-4/1995;
Andrzej Kuśniewicz, „Król Obojga Sycylii”. W: Lektury polonistyczne, Literatura współczesna, t. I pod red. R. Nycza i J. Jarzebskiego, Kraków, Universitas 1997;
Nieobecność aktualnego świata. W: Problemy teorii literatury. Seria 4. pod red. H. Markiewicza, Prace z lat 1985-1994,. Ossolineum, Wrocław 1998;
„Biały papier skrzypi pod piórem”. O „Czytadle” Tadeusza Konwickiego. W: Lektury polonistyczne" Literatura współczesna T. II, pod red. R. Nycza Kraków, Universitas, 1999;
Odmiany służebności fikcji literackiej (Trzy głosy w dobie postteorii). „Ruch Literacki” 1997/6, ss. 865-882, przedruk w: Ostrożnie z literaturą! (przykłady, wykłady oraz inne rady). pod red. St. Balbusa i Wł. Boleckiego Warszawa IBL 2000;
Co czytają teoretycy fikcji i dlaczego? Teksty Drugie 2001/2;
Postać literacka w perspektywie współczesnego dyskursu o narracji. „Ruch Literacki 2002, nr 3 [252];
O pragnieniu empatii w prozie polskiej końca XX wieku „Teksty Drugie”
Empatia i stereotyp w prozie współczesnej wzajemne uwikłania „Ruch Literacki” 2003, nr 1;
księga zbiorowa pt. Stereotypy w literaturze i tuż obok, pod red. W. Boleckiego i G. Gazdy, Warszawa 2003;
Narracja biograficzna w fikcji. „Teksty Drugie” 2-3/2003;
Narracja biograficzna w fikcji. W: Opowiadanie w perspektywie badań porównawczych. red. Z. Mitosek, Kraków 2004;
Pojęcie focus w narratologii – problemy i inspiracje W: Punkt widzenia w tekście i dyskursie. Pod red. Jerzego Bartmińskiego, Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, Ryszarda Nycza. Lublin 2004;
Fotografia jako empatyczna mediacja w: Intersemiotyczność literatura wobec innych sztuk i odwrotnie. Pod red. S. Balbusa, A. Hejmeja i J. Niedźwiedzia. Kraków 2004;
Granice narracji. W: Narracja i tożsamość. Antropologiczne problemy literatury. pod red. W. Boleckiego, R. Nycza. Warszawa 2004;
Biographical Narrative In Fiction, W: The Narrative In the Light of Comparative Studies Ed.by Zofia Mitosek and Joanna Mueller wyd. Nakładem Wydziału Polonistyki UW, Warszawa 2005;
O powieściowej epistemologii „Teksty Drugie” 2005/5 109 – 117;
Poznawanie siebie i poznawanie Innego. Wobec inności literatury. W: Polonistyka w przebudowie Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja ( T.I –II) Kraków 2005;
„Przestrzenie Teorii” 2005/5; Gender - dylematy badacza literatury. ‘Ruch Literacki 2005/6
Narracja w: Kulturowa teoria literatury pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza Kraków 2006;
Gender w: Kulturowa teoria literatury pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza Kraków 2006;
Ekfrazy w światach międzyludzkich w: Dzieła języki, tradycje pod red. W. Boleckiego i R. Nycza Warszawa 2006;
Empatyczność we współczesnym dyskursie literaturoznawczym w: Poetyka, polityka, retoryka. pod red. W. Boleckiego i R. Nycza Warszawa 2006;
Między antropologią literatury i antropologią literacką „Teksty Drugie” 2007/6, ss. 9 - 23 i w ksiązce: Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa pod red. P. Czaplińskiego, A. Legeżynskiej, M. Telickiego Poznan 2010;
Ratunek dla Europy w „Weselu hrabiego Orgaza” Romana Jaworskiego.
O złudnych projektach nowoczesności „Wielogłos” 2/ 2007;
Rozmowa „Wielogłosu. O książce Anny Burzyńskiej „Anty-teoria literatury” rozmawiają A. Burzyńska, A. Łebkowska, T. Walas, H. Markiewicz, R. Nycz, T. Kunz, J Momro„ Wielogłos” 2/ 2007;
Figury Europy w literaturze polskiego modernizmu. W: Literatura – punkty widzenia – światopoglądy pod red. D. Kozickiej i M. Urbanowskiego, Kraków 2008;
Doświadczenie interakcji i identyfikacji (hipertekstowa powieść interaktywna) w: Nowoczesność jako doświadczenie, red. nauk. A. Zeidler –Janiszewska, R. Nycz, B. Giza. Warszawa 2008;
Dotyk – piętno – ciało. O jednej powieści Zofii Romanowiczowej. w: Od poetyki do polityki pod red. C.Zalewskiego, Kraków 2010;
Somatopoetyka w: Kulturowa teoria literatury II pod red. T.Walas i R.Nycza, Kraków 2012;
Polski wariant strukturalizmu a współczesny dyskurs literaturoznawczy w: Strukturalizm w Europie środkowej i wschodniej. Wizje i rewizje. Red. D. Ulicka W. Bolecki Warszawa 2012
Tekst po relokacji w: Przyszłość polonistyki. Koncepcje – rewizje – przemiany pod red. A. Dziadka, K. Kłosińskiego, F. Mazurkiewicza Katowice 2013; 368-383;
How to Embody the Body: On the Dilemma of Somatopoetics, in: From Modern Theory to a Poetics of Experience. Polish Studies in Literary History and Theory. Grzegorz Grochowski, Ryszard Nycz (eds.). Cross-Roads. Polish Studies in Culture. Literary Theory, and History. Edited by Ryszard Nycz and Teresa Walas. Volume 4, Peter Lang Internationaler Verlag der Wissenschaften, Frankfurt am Main 2014;
Henryk Markiewicz o teoriach powieści, „Wielogłos”. Pismo Wydziału Polonistyki UJ 2014, nr 1 (19);
Autorefleksyjnosć wspólczesnych nauk humanistycznych i co powinno z tego wynikać „Teksty Drugie” 2017/1;
Rozmowy z pisarzem/pisarką- nowa odsłona? „Teksty Drugie” 2019/1;
Problem antropologicznej samowiedzy. O „Kanapowych krajach” Marii Kuncewiczowej, W: Sztuka inwencji. Ryszarda Nycza proktykowanie humnaistyki; Rozmowy, inspiracje, kontynuacje, WUJ, Kraków. 2020;
Okładka „Twarzy trzeciej”. Autorska ingerencja, „Konteksty Kultury” 2022/19 (1);
Granice empatii w twórczości Olgi Tokarczuk, „Ruch Literacki” 2022/3
Ostatnio otrzymane nagrody:
2002 – Nagroda Ministra za książkę Między teoriami a fikcją literacką
2009 – Nagroda Rektora I stopnia za książkę Empatia. O literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku. „Universitas" Kraków 2008
2010 – Rektorska Nagroda za uzyskanie wysokiej oceny prowadzonych zajęć w studenckiej ankiecie w roku 2008/2009
Członkini ( i członkini Prezydium) Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej Akademii Nauk w kadencji 2008-2011
Członkini Komitetu Nauki o Literaturze PAN, kadencja 2011 – 2014